DNM-Online Boeken en beschouwingen

Goed Onderwijs is een collectieve opdracht

Column

Goed onderwijs is een collectieve opdracht. Het samenspel tussen overheid, bestuur, schoolleiding, leraren en ondersteunend personeel is wezenlijk in de realisatie van deze collectieve opdracht. In Nederland onderschrijft menigeen deze collectieve opdracht, maar tegelijkertijd kampen we al enige jaren met de nodige uitdagingen: krapte op de onderwijsarbeidsmarkt (en dan moet de grote piek nog komen), groeiende kansenongelijkheid, onvoldoende investeringen in onderwijshuisvesting, en dat alles dan terwijl het samenspel tussen de actoren in het funderend onderwijs sinds het bewind van minister Wiersma en later zijn opvolgster demissionair minister Paul erg onder druk staat.

Een jaar of 4 geleden liet het toenmalige kabinet op aandringen van o.a. de Po-Raad onderzoeksbureau McKinsey & Company een onderzoek verrichten naar de doelmatigheid en toereikendheid van het funderend onderwijs. Het in april 2020 verschenen rapport laat heldere bevindingen en conclusies zien en beveelt onder meer aan om in te zetten op ketenbrede samenwerking aangezien geen enkele instelling in Nederland als enige de ‘sleutel’ in handen heeft om de potentie van het Nederlandse onderwijs volledig waar te maken (McKinsey & Company 202). Maar nu we 4 jaar verder zijn, lijkt er maar weinig gedaan met de conclusies en aanbevelingen door de kabinetten Rutte 3 en 4 en het huidige demissionaire kabinet. De collectieve opdracht ‘Goed onderwijs voor ieder kind’ is geen onderwerp op de agenda van de vele partijen die samen de kabinetten vormden en vormen. Het is een onderwerp dat overgeleverd is aan een subjectieve meningen, aan de publieke opinie, aan een golfbeweging van emoties en speculaties. En dit leidt vervolgens tot polarisatie en het aanwijzen van een collectieve zondebok, bijvoorbeeld de onderwijsbestuurders.  

Spijtig dat we in Nederland zo’n belangrijke en kwetsbare publieke voorziening overlaten aan het lot. De vraag is hoe we dit uitleggen aan deze generatie kinderen en de volgende generaties. We zouden immers juist alles op alles moeten zetten om hoge ambities en verwachtingen te vertalen naar een duurzame visie op onderwijs en daar een duurzame structurele investering/bekostiging op los te laten en te werken aan een herijking van ons onderwijssysteem en herziening van elementen in het onderwijsstelsel. Juist nu vraagt dat om een goed samenspel tussen overheid, besturen, scholen/schoolleiding, ouders/verzorgers, leraren en ondersteunende medewerkers. We zijn het verplicht aan onze voorouders, de huidige generatie en de generaties die nog komen.

Ik stoor mij mateloos aan de polarisatie die gaande is in het publieke debat over het onderwijs, in de publieke opinie, de media. We schieten er niets mee op. We laten allesbehalve voorbeeldgedrag zien aan de huidige generatie jongeren, leerlingen (en dus aan potentiële leerkrachten). Onder mijn frustratie schuilt een verlangen: een verlangen naar verbinding en naar vertrouwen. Ik wil de collectieve opdracht die we met elkaar hebben in het onderwijs, in goed samenspel uitvoeren. En ik weet zeker dat veel van mijn collega schoolbesturen in het funderend onderwijs dit onderschrijven. Sterker nog, we zitten niet stil als beroepsgroep en werken aan het versterken van het vakmanschap. Wat je overigens van iedere vakman/vakvrouw mag verwachten.

Ik hoop dat het tij zal keren. Dat we als Nederland een duurzame visie op onderwijs formuleren en dat iedere actor zijn/haar verantwoordelijkheid pakt, lef en daadkracht toont. Zodat we samen in staat zijn het richten, het inrichten en het verrichten van ons funderend onderwijs kritisch onder de loep te nemen en te herijken. Er zijn tal van onderzoeken verricht en rapporten verschenen. We weten wel hoe het zit en wat er moet gebeuren. Nu nog het samenspel…

Jasmijn Kester
Bestuurder SARO ‘Samen Ambitieus Rotterdams Onderwijs’ 0-18 jaar  ‘Elk Kind, Elke Kans’
j.kester@kindenonderwijsrotterdam.nl

Referentie

Mc Kinsey & Company (2020). Een verstevigd fundament voor iedereen. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2020/04/22/een-verstevigd-fundament-voor-iedereen