.jpg)
DNM-Online Boeken en beschouwingen
DNM-Online
Leestips augustus 2017
Gerritjan van Luin, medewerker van DNM
Nadine van Engen (red.) (2017). Wat is goed onderwijsbeleid? Erasmus Universiteit Rotterdam, Bestuurskunde.
‘Wat is goed onderwijsbeleid?’ is de titel van een boekje met essays dat onder redactie van Nadine van Engen een paar maanden geleden werd uitgebracht als spin-off van haar promotieonderzoek naar de aansluiting tussen onderwijspraktijk en -beleid. Het is een aardig boekje geworden met een gevarieerde verzameling verhalen en beschouwingen waardoor heen een niet mis te verstane boodschap klinkt: “Goed onderwijsbeleid is (…) niet gebaseerd op doorvertelde verhalen, maar op ervaringen uit de eerste hand en uit de praktijk”, zoals leraar-ambtenaar Arjan Miedema het verwoordt. Maar dan moet, omdat er te gemakkelijke gesproken wordt over ‘de leraren vinden’ er wel goed onderzoek gedaan worden naar die praktijk, voegt Van Engen in haar bijdrage daaraan toe
Quint Verhaar verhaalt in zijn bijdrage aan deze essaybundel over de kansenongelijkheid (“het gapende gat”) die hem trof toen hij de overstap maakte als teamleider van de bovenbouw van een vmbo op een brede scholengemeenschap in Utrecht naar natuurkundedocent op een school in Zeist. “De socioloog Kees Schuyt schreef tien jaar geleden dat ‘als het regent in de samenleving, het giet in de school’. Ik heb dat op mijn Utrechtse school van nabij meegemaakt. In Zeist is het gewoon zonnig weer.” Hoewel je ook op scholen waar het regent, prachtig zonnig weer in de klas kunt hebben, wordt het gapende gat er nauwelijks door gedicht.
Prof. dr. Eddie Denessen (2017). Verantwoord omgaan met verschillen: sociale-culturele achtergronden en differentiatie in het onderwijs. Oratie. Universiteit van Leiden.
Dan moet er wel wat anders gebeuren, betoogt Eddie Denessen, bijzonder hoogleraar Sociaal-culturele achtergronden en differentiatie in het onderwijs aan de Universiteit Leiden, in zijn onlangs uitgesproken oratie ‘Verantwoord omgaan met verschillen’ (http://bit.ly/2uWWnSW). “De school als ontmoetingsplaats en als minisamenleving vraagt juist om het zo lang mogelijk bij elkaar houden van leerlingen, het uitstellen van selectiemomenten, het afschaffen van selectieve programma’s en het minder denken in niveaus.” Een stoutmoedig perspectief dat geheel tegen de wensen van de ‘zonnige’ ouders ingaat. Maar niet alles wat gewenst wordt, is wenselijk. Onderzoek is er ook voor om dit te laten zien.
Gert Biesta, Jan Bot & Nico Dullens (2017). Leraar, hoe doe jij dat? Amersfoort: Kwintessens.
Terug naar de zon in de klas. Wat moet een leraar wel of juist niet doen om goed les te geven? Daarover gaat het pas verschenen ‘Leraar, hoe doe jij dat?’ In het boekje wordt het vakmanschap van po- en vo-docenten op drie manieren belicht. Met een mooie beschouwing van Gert Biesta over ‘teacher agency’, virtuositeit en het bijzondere werk van de leraar, tien boeiende verhalen uit de praktijk en een aantal fraaie foto’s.
Myriam Lieskamp & Rob Vink (2015). Vertrouwen, verbinden en vakmanschap in het onderwijs.Strategisch hr-beleid voor een professionele leergemeenschap​. Huizen: Pica
In de komende aflevering van De Nieuwe Meso wordt de focus gericht op strategisch hrm (shrm), een kijk op personeelsbeleid waarbij het zowel om het bevorderen van het welzijn van het personeel gaat als dat dit beleid gericht is op de strategische doelen van de organisatie. Belangrijke voorwaarden om shrm succesvol te laten zijn, zijn (1) dat er een breed gevoeld eigenaarschap is rond die doelen is en (2) dat er een grote bereidheid is om vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid de trektocht te ondernemen om die doelen te bereiken. In ‘Vertrouwen, verbinden en vakmanschap in het onderwijs’ wordt met name ingezoomd op het doen ontstaan en functioneren van professionele leergemeenschappen als ‘voertuig’ voor die gezamenlijke onderneming. Hoewel de auteurs kritiek hebben op het vaak instrumentele karakter van hrm hebben ze hun boek rijkelijk voorzien van allerlei schema’s, diagrammen en modellen. Mij begonnen ze op een gegeven moment te hinderen. Maar als je daar overheen kijkt, resteert een rijk boek met interessante vergezichten, beschouwingen en praktijkervaringen.
Ger Groot (2017). De geest uit de fles. Hoe de moderne mens werd wie hij is. Rotterdam: Lemniscaat.
‘De maatschappelijk is fors aan het veranderen’. Vaak is dit de start van een argumentatie die aannemelijk moet maken dat het onderwijs mee moet veranderen. Maar hoe zit het nou precies met die veranderingen? Je kunt er een historicus over aan het woord laten of een socioloog. Of een filosoof! En wanneer die zich niet beperkt tot zijn vakgebied maar ook goed rondkijkt in de werelden van film, muziek, architectuur en schilderkunst, dan kan zomaar een prachtig boek ontstaan. Ger Groot heeft dát boek geschreven. Aan de hand van de geschiedenis van de moderne filosofie laat hij de veranderingen in samenleving en maakt hij vooral duidelijk maakt “hoe wij, zelfbewuste én onzekere mensen aan het begin van de eenentwintigste eeuw, geworden zijn wie we zijn”. Het onderwijs is er niet meteen door veranderd, maar wat een rijkdom aan inzichten levert het lezen op om al ons geworstel te kunnen begrijpen en er compassie mee te hebben.
Stephan Enter (2011). Grip. Amsterdam: Uitgeverij Van Oorschot
En wie de vakantie juist gebruikt om zijn grip op het onderwijs los te laten, raad ik de prachtige roman Grip van de Nederlandse schrijver Stephan Enter aan. Over vriendschap, over reizen, over zelfinzicht en over de vraag of je het leven leidt dat je had willen leiden. En over grip natuurlijk…
Geef hieronder uw reactie op dit nieuwsitem
