DNM-Online Boeken en beschouwingen
DNM-Online
Lesson Study
Leestip
Anneke Westerhuis, onderzoeker bij ECBO en redacteur van DNMIn de nieuwbrief van mei 2020, is deze recensent los gegaan op het genre zelfhulpboeken, die de lezer voorhouden dat ze binnen het tijdsbestek van het lezen van het boek een ander, want slanker, slimmer, meer empathisch, minder angstig of zinvoller levend mens kunnen worden. Of onderzoeker. Met het populariseren van onderzoek en het ontwikkelen van een meer onderzoekende houding bij docenten en leerlingen heeft dit genre ook het onderwijs bereikt. Inmiddels is het aantal boeken over hoe je onderzoek doet niet meer aan te slepen. Begrijpelijk misschien, want ze voldoen aan een vraag, maar je zou docenten een betere introductie wensen dan in kleine blokjes versneden academische handboeken.
Onderzoek kun je, evenmin als schilderen, tuinieren, romans schrijven, modelboten bouwen, medische ingrepen verrichten of lesgeven uit een boek leren. Boeken bieden steun, maar alleen als je in de praktijk kunt oefenen en werkende weg vaardiger wordt en ervaart wat precies met een tekst wordt bedoeld. Het ontwikkelen van vaardigheden vraagt meer dan het lezen van een boek.
Dat geldt zeker voor de onderwijssector, waar je – anders dan in de academische wereld – niet dagelijks met onderzoek bezig kunt zijn en alle tijd hebt om naar hartenlust je onderzoeksvaardigheden te oefenen. Bovendien kun je, anders dan beginnende onderzoekers wellicht vermoeden, op heel verschillende manieren onderzoek doen. Uiteraard op manieren die een jarenlange voorbereiding kosten en veel denkwerk vragen. Maar het hoeft niet altijd groot te zijn, met veel respondenten, lange vragenlijsten, controlegroepen, statistische analyses en aan veel theorie ontleende vraagstellingen. Dat type onderzoek staat ver van de dagelijkse praktijk van docenten.
In tegenstelling tot veel zelfhulpboeken op het terrein van onderzoek doen, begint Lesson Study niet bij de methodische kant, maar in de praktijk. De dagelijkse lespraktijk van docenten. Het begint in het klaslokaal met de vraag van een docent over wat hij of zij ziet: waarom is er zo veel verschil in het werktempo van leerlingen? Waarom hebben sommige leerlingen moeite met het zelfstandig uitvoeren van een taak, of een andere werkvorm? Dat soort vragen.
In dit handzame boekje wordt de methode stapsgewijs toegelicht en uitgewerkt in werkmaterialen en voorbeelden. Niet dat een docent daar dan vervolgens in z’n eentje mee aan de slag moet. De methode veronderstelt het werken in kleine groepjes docenten van een school. Docenten in zo’n groepje helpen elkaar bij het voorbereiden en uitvoeren van het onderzoek met de Lessons Learned methode. Ook deze methode vraagt dat docenten nieuwe vaardigheden ontwikkelen en niet alles zal meteen goed gaat, maar het grote voordeel is dat de manier van werken dichtbij de dagelijkse gang van zaken in de school staat en vaardigheden versterkt die docenten ook in hun dagelijkse praktijk nodig hebben, zoals het observeren van leerlinggedrag en het herkennen van leerproblemen van leerlingen, daarnaast ontwikkelen docenten een breder gedragsrepertoire en kan het docententeam zich ontwikkelen tot een professionele leergemeenschap.
Kathleen Bodvin, Katelijne Barbier, Elke Struyf, & Vincent Donche (2020). Lesson Study. Samen de klaspraktijk voor leerlingen verbeteren. Leuven/Den Haag: Uitgeverij Acco. 124 pagina’s.
Anneke Westerhuis
Redactielid DNM
anneke.westerhuis@ecbo.nl
Geef hieronder uw reactie op dit nieuwsitem