.jpg)
DNM-Online Boeken en beschouwingen
DNM-Online
Lezers (her)lazen ook...
Werk verzetten en The Tipping Point
Koen Vos en Anneke Westerhuis
Peter Henk Steenhuis, Werk verzetten; zingeving volgens René Gude. ISVW uitgevers 2016
Trouw-redacteur Peter Henk Steenhuis werkte veel samen René Gude. Alle gesprekken, interviews en analyses over de vraag hoe je in vredesnaam zin aan je leven kunt geven, resulteerden in het boek Werk verzetten.
Om te kunnen beschrijven wat rol van ‘zin’ in iemands leven zou kunnen zijn, onderscheidde wijlen Denker des Vaderlands René Gude, vier soorten zin. Dat lijkt op het eerste gezicht misschien ietwat vreemd, maar als je er een beetje thuis raakt, blijkt het ook voor studenten een bruikbaar instrument te zijn. Het zou namelijk goed kunnen zijn dat – in tegenstelling tot wat je zou denken - niet ‘gelukkig zijn’, maar de kunst om zin en betekenis aan dingen te geven, het leven de moeite waard maakt. Geluk is daarbij eerder een gevolg dan een doel.
Als eerste van de vier noemde Gude ‘het Zinnelijke’, het lekkere, het lijfelijke aspect, het lustvolle. De tweede soort noemde hij ‘het Zintuiglijke’, oftewel het esthetische. Als derde kwam hij met ‘het Zinrijke’, wat je kunt zien als de meest letterlijke vorm van zingeving, waarin de vraag wordt gesteld of we in staat zijn te verwoorden wat we beleven, ervaren, maken en doen. Met de vraag of je bijvoorbeeld in staat bent om achter de doelstelling van je onderneming of instelling te staan, kwam Gude uit op ‘het Zinvolle’.
Het zal niemand verbazen dat studenten de wereld om hen heen niet zelden ervaren als een doolhof, waarbij het lastig blijkt om de uitgang te vinden. Scholen die aandacht besteden aan brede vorming, persoonsvorming of zo je wilt ‘Bildung’, schuwen vragen omtrent zin en betekenis niet. Dat professionals in het onderwijs worstelen met de vraag hoe je op een goede manier met deze vragen om zou kunnen gaan, is zeker geen geheim.
Met het gedachtengoed van Gude, leren zowel docenten als studenten om beter te kijken naar de kern van hun werk, en dat van hun vrienden, collega’s en medestudenten.
Je zou het een vorm van ‘ambachtelijk zingeven’ kunnen noemen. Het vinden van zin is daarmee niet iets vaags, maar een manier om weer oog te krijgen voor ons werk en voor anderen. Ergens voor staan is immers de ultieme uitdrukking van autonomie.
( www.werkverzetten.nl)
Malcolm Gladwell, The Tipping Point.
Sommige boeken kunnen je wereldbeeld veranderen. Ik denk dat iedereen die ervaring wel eens heeft gehad. Het hoeft niet bij één boek te blijven. Voor mij was mijn studietijd een periode dat het lezen van boeken mijn wereldbeeld voortdurend veranderde. Dat de wereld en afbeeldingen van de wereld niet samenvallen. In het aangrijpende tweede deel van de uitgave van haar dagboeken grijpt Hanny Michaelis terug op haar laatste jaren op het Amsterdamse Vossius gymnasium. Deze vielen samen met de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog. Toen ging voor haar de literaire wereld open. Hoe dat haar wereldbeeld veranderd had, besefte ze pas in haar onderduiktijd toen die wereld voorgoed buiten haar bereik leek. De ontreddering die dat teweeg bracht, wordt voor de lezer bijna tastbaar.
Verrassend is het dat je op latere leeftijd ook nog wel eens boeken in handen krijgt die dat effect hebben. Voor mij is Malcolm Gladwell’s The Tipping Point uit 2001 zo’n boek. De auteur betitelt zijn boek als de biografie van een idee. De op zich eenvoudige vraag hoe ‘out of the blue’ en zonder duidelijke aanleiding iets zijn vanzelfsprekendheid verliezen. Hoe een sneeuwlandschap, omdat het ongemerkt een paar graden warmer is geworden voor de ogen van de jonge Malcolm, in een grijze modderpoel verandert. Hoe kan iets dat zo vanzelfsprekend was, dat opeens niet meer zijn? Wat was het kantelmoment? De vele aardige anekdotes die zijn betoog illustreren ben ik vergeten, maar niet de sensatie van met moment van herkenning van zo’n moment: ja, hoe kan dat?
Geef hieronder uw reactie op dit nieuwsitem
