DNM-Online Boeken en beschouwingen

Mijn school kiest voor mijn talent

Leestip

‘Onderwijsreiziger’ Luk Dewulf komt uit een echt onderwijsnest en dat laat hij ook zien in dit boek. Hij weet welke uitdagingen er allemaal op het pad komen van de leraar en hoe belangrijk het is dat zij elke dag het beste van zichzelf kunnen geven. Het aanboren van unieke talenten en het waarderend benaderen van leraren vormt dan ook de kern van dit boek met als doel het beste onderwijs voor de kinderen te realiseren.

Elke leraar laten schitteren, elk kind laten schitteren
In het onderwijs gaat het vaak over de competenties die een leerkracht moet hebben om goed te kunnen lesgeven. En over de directeur die vooral een lerende organisatie moet bewerkstelligen, waarbij leren en werken elkaar verstevigen. Het is belangrijk dat scholen niet alleen kijken wat goede en effectieve lessen zijn of wat je als leerkracht allemaal moet doen om ‘het beste bij de leerling naar boven te krijgen’. Maar ook om goed te kijken naar de talenten van de teamleden en specifieke talenten van kinderen te herkennen én erkennen. Daarover gaat dit boek van Luk Dewulf, dat vooral gericht is op het basisonderwijs; hoe je een school zodanig kunt organiseren dat eenieders talent tot het geheel bijdraagt. En, nog belangrijker, hoe elke leerkracht vanuit zijn eigen talenten nog meer kan schitteren en daarmee ook de school kan laten schitteren. Uiteindelijk gaat het erom hoe je de autonomie, die eigen is aan de rol van leerkracht, ten volle ruimte kan geven en tegelijkertijd op het ‘collectief schitteren’ kunt inzetten. In dit boek bespreekt de auteur de zoektocht naar de eigen talenten van de leerkracht en hoe deze het beste bij de eigen persoonlijkheid passen. Maar ook hoe een schoolleider de talenten van teamleden leert herkennen en tevens kan inzetten ten gunste van de schoolorganisatie.

Inhoud
Mijn school kiest voor mijn talent is, na een korte inleiding, uit twee delen opgebouwd: elke leraar laten schitteren (deel 1) en elk kind laten schitteren (deel 2).

In het eerste deel van het boek bespreekt Dewulf een manier waarop de kracht van een team optimaal benut kan worden in de school. Hij beschrijft een elftal rollen voor de leraar die een duidelijke verbinding hebben met bepaalde onderdelen van het lerarenvak waar je als leerkracht meer of minder affiniteit mee kunt hebben. Elk van deze elf rollen bestaat uit een samenhangend geheel van gedragingen waarmee een leraar kan uitblinken op zijn of haar eigen manier. De ‘ordebrenger’ is een rol die bij je past als je van nature iemand bent die de klas heel veilig en gestructureerd inricht, houdt van planningen maken en alle administratieve taken op orde heeft. De ‘teambooster’ is juist iemand die heel erg betrokken is bij het wel en wee van de teamleden en veel energie krijgt bij het bedenken van leuke activiteiten of attenties voor het team.

Vervolgens maakt Dewulf de koppeling tussen de beschreven rollen (11) en de talenten (39) die onderdeel uitmaken van je persoonlijkheid. Volgens hem gaat het bij talenten van iemand vooral over activiteiten die voor diegene moeiteloos lijken te gaan, waarbij je het gevoel hebt dat de tijd voorbij vliegt en je telkens weer hernieuwbare energie krijgt. En daarin schuilt juist het verschil tussen een talent en een competentie: bij een talent kom je in een flow terecht. Denk maar aan de ‘ontrafelaar’ die structuur aanbrengt in een complex geheel van gegevens of de ‘weger’ die er voldoening uithaalt om een beslissing te nemen en daarbij rekening houdt met alle mogelijke perspectieven. Het eerste deel sluit  af met een tiental uitgangspunten die de schoolleider in staat stellen het talentgericht samenwerken op de school te bevorderen, zoals het in gesprek gaan met het hele team over welke rollen de school doen schitteren of het ondersteunen van elkaar op momenten dat het moeilijker wordt.

In het tweede deel van het boek worden de talenten van het kind nader beschreven. Daarbij benadrukt de auteur het belang van talentontwikkeling nog eens extra vanuit acht wetenswaardigheden, zoals het inzetten van talenten om te komen tot mentale energie en veerkracht of het geven van rollen aan kinderen die bij het talent passen en dus ook de ontwikkeling van het talent stimuleren. Daarnaast werkt hij de15 talenten nader uit die bij kinderen in de basisschool herkenbaar zijn zoals bijvoorbeeld ‘de bezige bij’, de ‘foutenspeurneus’ en de ‘grenzenverlegger’. Dewulf geeft concrete voorbeelden ervan en voorziet ze tevens van handzame tips, hoe je deze talenten het beste kunt ontwikkelen tijdens het voeren van talentengesprekken met kinderen. Het laatste hoofdstuk bevat een verwijzing naar een specifieke toolbox met daarin opgenomen bijbehorend lesmateriaal. Ook wordt een sneltest gepresenteerd die een leerkracht kan afnemen met als doel dat kinderen een of meerdere talenten bij zichzelf leren herkennen.

Mijn school kiest voor mijn talent laat zien hoe je door talentgericht te werken de kracht van je team optimaal kan benutten en hoe je als leraar maximaal vanuit je eigen unieke talenten kunt werken. Om zo uiteindelijk elk kind te laten schitteren!

Luk Dewulf (2023). Mijn school kiest voor mijn talent. Elk kind & elke leraar laten schitteren. LannooCampus.

Christian van den Brekel
Directeur bij stg. INNOVO | Onderwijs op Maat en redacteur DNM
christian.vandenbrekel@innovo.nl