DNM-Online Boeken en beschouwingen

Onderwijsonderzoek, evidence en onderwijspraktijk

Online gedachtewisseling

In de laatste DNM-Online van 2022 zette hoogleraar Jan Bransen in Vermijd bewijsmateriaal! Over onderwijs en evidence vraagtekens bij het gebruik van evidence in het onderwijs. Zijn prikkelende beschouwing hebben we voorgelegd aan een tweetal onderzoekers, de hoogleraren Wilfried Admiraal en Martijn Meeter, en aan Monique Marreveld, hoofdredacteur van Didactief. Ten slotte hebben we hun reacties voorgelegd aan Jan Bransen, die hierop weer heeft gereflecteerd.

In deze editie van DNM-Online hebben we de complete gedachtewisseling opgenomen. We openen dus met Bransens eerder gepubliceerde Vermijd bewijsmateriaal! Over onderwijs en evidence, waarin hij betoogde dat de logica van bewijzen, die gericht zou zijn op beëindigen van het gesprek (bij wijze van spreken: zo zit het – punt uit), niet past op onderwijs. Want anders dan bijvoorbeeld wiskunde zijn onderwijs en onderwijsonderzoek in zijn ogen geen domeinen waarin definitieve bewijzen mogelijk zijn. Daar bestaan nu eenmaal geen contextonafhankelijke algemeenheden. Mede daarom pleit Bransen voor onderwijsonderzoek door de onderwijsprofessionals.

In Evidence en onderwijs betwijfelt Martijn Meeter onder meer of onderwijs wel zo sterk contextgebonden is en net als Monique Marreveld in Hardnekkige misverstanden ziet hij - anders dan Jan Bransen - niet zo’n kloof tussen onderzoek in laboratoriumachtige situaties en onderwijspraktijk. Veel onderzoek vindt immers plaats in de praktijk. Afgezien daarvan, benadrukt Marreveld, moeten leraren natuurlijk wel zelf blijven nadenken. Onderzoek gebruiken is immers niet iets voor luiwammesen. En onderzoek gebruiken is, stelt zij, een morele plicht: de enorme segregatie van dit moment vergt leraren die goed geïnformeerd zijn.

Wilfried Admiraal sluit in Navolgbaarheid bij dat laatste aan. Het echte probleem, schrijft hij, is misschien wel de navolgbaarheid van onderzoek. Nu is het nog maar al te vaak zo dat de onderzoekssystematiek zo weinig transparant is dat leraren de waarde ervan absoluut niet kunnen beoordelen.

Jan Bransen sluit deze reeks af met Samen anders doorgaan en eigenlijk is de titel van zijn reactie veelzeggend genoeg: wat hem betreft is het gesprek bepaald nog niet beëindigd, maar samen doorgaan cruciaal.  Hij benadrukt dat hij, anders dan kennelijk leek, zeker niet tegen onderwijsonderzoek is, maar dat buiten de klas om verzamelde kennis niet per se meer bewijskracht heeft dan wat er in de het klaslokaal te zien is. En dat begrippen die onderzoekers hanteren, maar al te vaak minder klip en klaar blijken te zijn dan het lijkt. Wat we zouden moeten doen, aldus Bransen, is de verhouding tussen onderwijspraktijk en onderwijsonderzoek opnieuw doordenken. Want wie weet is daar wel sprake van een hele reeks misverstanden.

Jelle Kaldewaij
zelfstandig adviseur, voorheen o.a. directeur van het NRO
kaldeway@ziggo.nl

Pieter Leenheer
Redacteur DNM
pieter.leenheer@planet.nl

---

Geef hieronder uw reactie op dit nieuwsitem

Leave this one empty:

Naam:

E-mailadres:

Don't fill in data here:

Reactie:

Don't put anythin in here: