DNM-Online Boeken en beschouwingen

Passend Onderwijs: evalueren en uitproberen

Beschouwing

In de voorgaande bijdragen in deze Nieuwsbrief over passend onderwijs is de evaluatie vooral besproken vanuit het perspectief van een viertal studies. Eén van de boeken die in dat kader is besproken is De toekomst van ons onderwijsbestel van Dolf van den Berg. Dit voorjaar verscheen Onderwijs na COVID19 waarin hij samen met zijn Taskforce Ontwikkelingsgericht Onderwijs (TOO) zijn ideeën verder uitwerkt. Dramatisch genoeg kreeg hij bij de overhandiging van de eerste exemplaren van het boek een hartstilstand (zie het in memoriam elders in deze nieuwsbrief), maar zijn Taskforce gaat verder om dat voor elkaar te krijgen waarvoor Van den Berg zich tot op het laatste moment vol energie, overgave en betrokkenheid heeft ingezet: de politiek, het onderwijs en de samenleving motiveren en mobiliseren om het leerstofjaarklassensysteem om te vormen in een ontwikkelingsgericht onderwijssysteem en dit wettelijk te verankeren. Zodat er voor elke leerling een natuurlijke plaats is in het onderwijs.

Van den Berg pleitte in zijn aanpak voor het nieuwe bestel dat hem voor ogen stond om daar vooral vanuit de praktijk aan te werken. Het plan is om dit met 36 scholen (3 per provincie) te gaan doen en vervolgens aan de hand van onderzoek vast te stellen wat wel en wat niet werkt. De Taskforce heeft inmiddels aangekondigd zo spoedig mogelijk met deze aanpak te willen starten. Met zijn Taskforce heeft Dolf van den Berg aan het verhaal over de evaluatie van passend onderwijs een nieuw hoofdstuk toegevoegd. In mijn woorden: probeer vooral uit en kijk hoe dat wel of niet werkt. Uiteraard op basis van verantwoord wetenschappelijk onderzoek en in dienst van de allesbepalende vraag in het (passend) onderwijs: Wat heeft dit kind of deze leerling (ook die met een specifieke, niet te complexe ondersteuningsbehoefte) in deze situatie, op dit moment, in deze fase van zijn of haar ontwikkeling nodig en hoe helpen wij dat als leraren, mentoren of coaches mogelijk te maken?

Evaluatie passend onderwijs
Guuske Ledoux en Sietske Waslander komen in hun Samenvatting Evaluatie passend onderwijs van mei jl. tot de conclusie dat het nog niet zo eenvoudig is om te bepalen wat wel en wat niet werkt in het passend onderwijs. Ze geven daarvoor twee redenen: de wet is niet duidelijk in wat passend onderwijs nu precies inhoudt en de ondersteuning van leerlingen is per situatie anders en afhankelijk van veel mensen en factoren. Het daarom moeilijk om in het algemeen uitspraken te doen over wat wel of niet werkt. De Taskforce deelt m.i. deze opvatting en speelt hierop in door met 36 scholen aan de slag te gaan en basis van de praktijken die daar worden opgedaan te onderzoeken wat (daar) wel of niet werkt. Uiteraard is landelijk beleid nodig, maar veel meer dan in de afgelopen jaren (en ook in de huidige evaluatieronde) zal de aandacht en daarmee het onderzoek en de evaluatie gericht moeten zijn op de realisatie van de doelen van passend onderwijs per regio. We zien deze aanpak (deels) ook terug in het programma Met Andere Ogen, een project dat, vanuit de praktijk, inzet op een (fundamenteel) andere aanpak van passend onderwijs. Deze en andere projecten kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan hoe we in de nabije toekomst beter aan de oorspronkelijke doelstellingen van passend onderwijs kunnen beantwoorden.

Met Andere Ogen: doel
Tot voor kort had nog nooit gehoord van Met Andere Ogen (MAO), terwijl het toch om een omvangrijk programma gaat. Het Ministerie van VWS subsidieert dit programma, dat loopt van 1 juni 2019 tot en met 31 december 2021 en waaraan 25 partijen deelnemen, waaronder Kinderopvang, GGZ Nederland, Jeugdzorg Nederland, PO-, VO- en MBO-raad, de ministeries van OCW en VWS en de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland. Met Andere Ogen is gestart om het voor elkaar te krijgen dat er vanuit een brede coalitie van onderwijs, kinderopvang, jeugdzorg en overheid eerder en beter samengewerkt gaat worden om alle kinderen de kans te bieden om zich zo optimaal mogelijk te ontwikkelen. Dat vraagt van landelijke, regionale en lokale partijen dat ze samen moeten werken, leren en verbeteren. Hierbij is de gedachte dat het ene kind het andere niet is en dat dit ook geldt voor ouders, professionals, scholen, gemeenten, zorgpartijen en samenwerkingsverbanden. Om elk kind een optimale ontwikkeling te kunnen bieden, moet de juiste expertise tijdig en dichtbij het kind georganiseerd zijn. Daar zijn vaak meerdere ogen voor nodig en dat kan alleen als de samenwerking goed en vanzelfsprekend is. Het hoofddoel van het programma Met Andere Ogen is zodoende het versterken van de samenwerking tussen onderwijs, zorg en jeugd zodat kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen.

Met Andere Ogen: strategie
Om deze mooie doelstelling te realiseren is gekozen voor een lerende aanpak om tot verandering te komen. De deelnemende partijen en de inspiratieregio’s vormen hierbij als lerend netwerk een belangrijke basis. MAO kent 12 inspiratieregio’s: per provincie is er één samenwerkingsverband dat deelneemt aan dit programma en zijn ervaringen deelt met elkaar en de andere samenwerkingsverbanden in de regio. Dit betekent dat de lerende aanpak altijd maatwerk is en daarmee niet vastomlijnd. Het is een samenwerking van praktijk, beleid en wetenschap en bouwt voort op de kennis die er al is. Het programma loopt nu ruim een jaar en heeft nog ruim een jaar voor de boeg. MAO kent een ingewikkelde programmastructuur met veel lijnen en partijen. Nu maar hopen dat de programmastructuur niet al te veel aandacht gaat kosten en dat met name de inspiratieregio’s hun voordeel kunnen doen met deze coalitie van 25 partijen.

Ik ben benieuwd naar de eerste opbrengsten en het zou mij niet verbazen als uiteindelijk blijkt dat passend onderwijs meer baat heeft bij de resultaten van de Taskforce en projecten als Met Andere Ogen dan alle tot nu toe uitgevoerde evaluaties bij elkaar.

Zie voor verdere informatie: www.taskforceoo.nl en  www.aanpakmetandereogen.nl

Klaas Pit
redacteur DNM
klaaspit@xs4all.nl

---

Geef hieronder uw reactie op dit nieuwsitem

Leave this one empty:

Naam:

E-mailadres:

Don't fill in data here:

Reactie:

Don't put anythin in here: