DNM-Online Boeken en beschouwingen
DNM-Online
Vooruitblik op DNM 9.2: Samen Opleiden
Redactioneel
Pieter Leenheer, redacteur DNMHet themadeel van de komende DNM (verschijnt begin juni) is gewijd aan Samen Opleiden. Dat is niet de eerste keer dat we daaraan aandacht besteden; eerder deden we dat al in juni 2016, in DNM 3/2. Maar wat toen nog een betrekkelijk pril begin was, neemt nu steeds vastere vorm aan. Er zijn intussen 110 partnerschappen Samen Opleiden en Professionaliseren (SO&P). Daarbinnen wordt bijna 40% van de po- respectievelijk vo-studenten opgeleid. In het mbo, dat aanvankelijk wat achterbleef, groeit het aantal snel. Al met al is het draagvlak voor Samen Opleiden behoorlijk breed geworden. Niet voor niets zet OCW samen met sectorraden en VSNU en Vereniging Hogescholen erop in om uiteindelijk alle studenten in partnerschappen Samen Opleiden en Professionaliseren op te leiden.
Daarmee lijkt het of we een kantelpunt beleven in het opleiden van leraren. Ooit – en dan hebben we het over de negentiende eeuw – was dat voor het basisonderwijs een kwestie op de werkplek van de kunst afkijken bij een schoolhoofd. En in het voortgezet onderwijs werd een leraar zonder omhaal in het diepe geworpen. In de loop der jaren werd de opleiding geprofessionaliseerd: aanvankelijk, met de komst van kweekscholen, met name voor leraren basisonderwijs en pas na WO II voor die van het voortgezet onderwijs. Alleen betekende die professionalisering dat theorie en praktijk bijna geheel gescheiden raakten. Kennismaken met de praktijk bestond lange tijd uit hospiteren oftewel het lesgedrag van een zittende leraar observeren en leren van zijn of haar praktijkkennis. En ook in later jaren, als de stage wat serieuzer wordt aangepakt, is de kennismaking met de praktijk geen gezamenlijke verantwoordelijkheid van opleiding en school. Pas vanaf de jaren negentig van de vorige eeuw begint het besef te dagen dat de school als leerwerkplek eigenlijk onderdeel moet uitmaken van de opleiding. En geleidelijk ook dat opleiden en professionalisering, al was het alleen al met het oog op de inductieperiode, in veel opzichten een doorlopende lijn behoren te vormen. Vandaar dus dat Samen Opleiden, zoals het aanvankelijk heette, op een gegeven moment Samen Opleiden en Professionaliseren werd.
Een groot deel van het themadeel over opleiden van leraren is gewijd aan Samen Opleiden en Professionaliseren. Maar er komen ook enkele andere zaken aan de orde. Onder andere hoe afgestudeerden terugkijken op hun opleiding. Daartoe zette lerarenopleider Amber Walraven een survey uit op TeacherTapp en die leverde een aantal interessante resultaten. Maar die bewaren we voor DNM 9.2 zelf; hier laten we op dit redactioneeltje een korte schets volgen van wat TeacherTapp is, omdat de bekendheid daarvan wel wat groter mag.
Pieter Leenheer
Redacteur DNM
pieter.leenheer@planet.nl
Geef hieronder uw reactie op dit nieuwsitem